Quy trình lưu trữ hồ sơ chuẩn ISO hiệu quả nhất hiện nay

17/04/2025
20

Trong thời đại số, doanh nghiệp phải đối mặt với khối lượng hồ sơ ngày càng lớn, từ tài liệu giấy đến file điện tử. Cùng với đó, yêu cầu pháp lý về lưu trữ ngày càng chặt chẽ, đòi hỏi doanh nghiệp cần áp dụng quy trình lưu trữ hồ sơ chuẩn ISO để quản lý hiệu quả, bảo mật và dễ tra cứu.

Vậy làm sao để lưu trữ hồ sơ khoa học, đúng chuẩn và tiết kiệm thời gian? Cùng MISA AMIS tìm hiểu ngay quy trình lưu trữ hồ sơ chuẩn ISO trong bài viết dưới đây.

1. Thực trạng lưu trữ hồ sơ “rối rắm” của các doanh nghiệp hiện nay

Hiện nay, không ít doanh nghiệp – đặc biệt là các tổ chức có quy mô lớn – đang gặp khó khăn trong việc lưu trữ và quản lý hồ sơ tài liệu. Khối lượng hồ sơ ngày một gia tăng, trong khi quy trình lưu trữ lại thiếu tính hệ thống, dẫn đến tình trạng “rối như tơ vò”.

Một số vấn đề điển hình:

  • Lưu trữ manh mún, phân tán: Tài liệu được lưu dưới nhiều hình thức – bản in giấy chất đống trong kho lưu trữ, file mềm lưu rải rác trên máy tính cá nhân hoặc USB của từng nhân viên, thiếu tính tập trung và đồng bộ.

  • Chi phí lớn – hiệu quả thấp: Hình thức lưu trữ truyền thống tốn diện tích, chi phí nhân sự và vận hành. Với lượng hồ sơ khổng lồ, đây là gánh nặng không nhỏ về tài chính và quản trị.

  • Tìm kiếm khó khăn, lãng phí thời gian: Hồ sơ không được phân loại rõ ràng, nhân viên tự đặt tên file tùy ý khiến việc truy xuất thông tin mất nhiều thời gian. Theo Techrepublic, hơn 50% nhân viên văn phòng dành thời gian tìm kiếm tài liệu nhiều hơn cả làm việc thực tế.

  • Thiếu khả năng truy cập linh hoạt: Khi cần sử dụng tài liệu từ xa hoặc trong tình huống khẩn cấp, việc phụ thuộc vào kho lưu trữ vật lý khiến doanh nghiệp kém linh hoạt, ảnh hưởng đến hiệu suất chung.

Trong bối cảnh chuyển đổi số, phương pháp lưu trữ thủ công dần bộc lộ nhiều bất cập. Việc xây dựng một quy trình lưu trữ hồ sơ khoa học, ứng dụng công nghệ và tuân thủ các tiêu chuẩn quản lý như ISO không chỉ giúp tối ưu hiệu suất mà còn đảm bảo an toàn, tính toàn vẹn của dữ liệu doanh nghiệp.

2. Tìm hiểu lưu trữ hồ sơ là gì?

Lưu trữ hồ sơ là quá trình bảo quản, sắp xếp và duy trì tài liệu, thông tin quan trọng của tổ chức nhằm đảm bảo sự dễ dàng truy xuất và sử dụng khi cần thiết. Đối với doanh nghiệp, việc lưu trữ hồ sơ không chỉ là bảo quản giấy tờ mà còn là một phần trong hệ thống quản lý thông tin tổng thể, giúp cải thiện hiệu suất công việc và bảo vệ tài sản trí tuệ của công ty.

Lưu trữ hồ sơ có thể bao gồm các tài liệu như hợp đồng lao động, báo cáo tài chính, hóa đơn, chứng từ, các văn bản pháp lý và nhiều loại giấy tờ quan trọng khác. Các tài liệu này cần được phân loại, đánh dấu và lưu trữ một cách khoa học để tránh mất mát và dễ dàng truy cập khi cần thiết.

Lưu trữ hồ sơ có những đặc điểm quan trọng sau:

  • Bảo mật: Tài liệu phải được bảo vệ an toàn, không bị rò rỉ hay xâm nhập trái phép, đảm bảo thông tin nhạy cảm luôn trong tình trạng bảo mật.

  • Dễ dàng truy cập: Hồ sơ phải được lưu trữ có tổ chức, giúp nhân viên dễ dàng tìm kiếm và sử dụng khi cần thiết mà không tốn nhiều thời gian.

  • Tuân thủ quy định: Lưu trữ hồ sơ phải tuân thủ các quy định của pháp luật, đặc biệt là những yêu cầu về lưu trữ tài liệu trong một khoảng thời gian nhất định (theo quy định của Chính phủ, ngành nghề, v.v.).

  • Bền vững và lâu dài: Hồ sơ cần được lưu trữ một cách bền vững, có khả năng tồn tại trong thời gian dài mà không bị hư hại.

Trong môi trường kinh doanh hiện đại, với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, các doanh nghiệp không thể chỉ dựa vào các phương pháp lưu trữ truyền thống nữa. Thay vào đó, việc ứng dụng các công cụ, phần mềm quản lý tài liệu giúp tối ưu hóa quy trình và đảm bảo tính chính xác, an toàn cho hồ sơ tài liệu của công ty.

3. Quy định về lưu trữ hồ sơ mới nhất

Theo Nghị định 30/2020/NĐ-CP và Thông tư 11/2021/TT-BNV, doanh nghiệp phải lưu trữ hồ sơ trong thời gian tối thiểu:

  • 5 năm: Hồ sơ nghiệp vụ, báo cáo, tài liệu hàng ngày.
  • 10 năm: Hồ sơ kế toán, hợp đồng lao động, quyết định bổ nhiệm.
  • 20 năm hoặc vĩnh viễn: Hồ sơ liên quan đến tài sản cố định, hồ sơ gốc cần chứng thực.

Ngoài ra, văn bản pháp lý, hồ sơ liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ, hợp đồng quan trọng phải được bảo quản vĩnh viễn để đáp ứng yêu cầu pháp lý và lịch sử doanh nghiệp.

Doanh nghiệp cần rà soát và cập nhật thường xuyên danh mục thời hạn lưu trữ, đảm bảo không bỏ sót hồ sơ quan trọng và tuân thủ luật pháp hiện hành. Tìm hiểu lưu trữ hồ sơ là gì?**

Lưu trữ hồ sơ là quá trình thu thập, sắp xếp, bảo quản và quản lý các loại tài liệu phát sinh trong hoạt động của doanh nghiệp. Mục đích nhằm đảm bảo tính đầy đủ, an toàn, truy xuất nhanh chóng khi cần.

4. 3 Phương pháp lưu trữ tài liệu trong doanh nghiệp phổ biến

Việc lựa chọn giải pháp lưu trữ tài liệu đúng đắn không chỉ giúp doanh nghiệp vận hành trơn tru mà còn bảo vệ dữ liệu an toàn, dễ truy xuất. Dưới đây là 3 phương pháp lưu trữ phổ biến nhất mà bạn có thể cân nhắc:

Lưu trữ truyền thống – Lưu trữ giấy: Quản lý và bảo quản tài liệu dưới dạng giấy, lưu trữ trong tủ hồ sơ, kệ hoặc thùng tài liệu.

  • Ưu điểm: Không cần hệ thống phức tạp; tài liệu giấy có giá trị pháp lý cao.
  • Nhược điểm: Tốn không gian, khó tìm kiếm khi quy mô lớn, dễ hư hỏng.

Lưu trữ trên thiết bị di động (USB, HDD, SSD): Lưu trữ dữ liệu kỹ thuật số trên ổ USB, ổ cứng gắn ngoài hoặc SSD.

  • Ưu điểm: Dễ di chuyển, chi phí thấp, dung lượng lớn.
  • Nhược điểm: Dễ mất hoặc hỏng; quản lý nhiều thiết bị phức tạp; cần bảo vệ bằng mật khẩu hoặc mã hóa.

Lưu trữ điện tử: Lưu hồ sơ dưới dạng file số trên phần mềm quản lý tài liệu hoặc nền tảng lưu trữ đám mây.

  • Ưu điểm: Tìm kiếm nhanh qua từ khóa; không tốn không gian vật lý; bảo mật cao với phân quyền và sao lưu tự động; chia sẻ trực tuyến.
  • Nhược điểm: Cần đầu tư hạ tầng IT và kỹ năng vận hành hệ thống.

5. Quy trình lưu trữ hồ sơ chuẩn ISO trong doanh nghiệp

Để đảm bảo tính hiệu quả và an toàn trong việc lưu trữ hồ sơ, đặc biệt là đối với các doanh nghiệp cần tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế như ISO, quy trình lưu trữ hồ sơ cần được chuẩn hóa. Dưới đây là các bước quy trình lưu trữ hồ sơ chuẩn ISO:

Bước 1: Thu thập hồ sơ, dữ liệu

Quy trình lưu trữ hồ sơ bắt đầu bằng việc thu thập tất cả các tài liệu, hồ sơ và dữ liệu cần lưu trữ. Những tài liệu này có thể là các hợp đồng, chứng từ, báo cáo tài chính, hồ sơ nhân viên, và các thông tin quan trọng khác. Việc thu thập phải được thực hiện một cách có hệ thống để đảm bảo không bỏ sót bất kỳ tài liệu nào.

  • Đảm bảo nguồn gốc rõ ràng: Tất cả tài liệu phải được xác định nguồn gốc và tính hợp lệ.

  • Lập danh sách tài liệu: Liệt kê tất cả tài liệu cần thu thập.

Bước 2: Phân loại, sắp xếp và lập chỉ mục hồ sơ

Sau khi thu thập xong, tài liệu cần được phân loại và sắp xếp theo các nhóm hoặc tiêu chí phù hợp (ví dụ: theo phòng ban, theo loại hồ sơ). Quá trình này giúp dễ dàng tìm kiếm và truy xuất khi cần.

  • Sắp xếp theo nhóm hoặc tiêu chí: Ví dụ: tài liệu pháp lý, tài liệu tài chính, hồ sơ nhân sự.

  • Lập chỉ mục: Gắn chỉ mục rõ ràng cho từng tài liệu để dễ dàng nhận diện và tìm kiếm.

Bước 3: Xác định thời hạn lưu trữ hồ sơ

Mỗi loại hồ sơ có một thời gian lưu trữ nhất định, theo quy định của pháp luật hoặc yêu cầu của doanh nghiệp. Việc xác định thời hạn lưu trữ giúp tránh tình trạng lưu trữ hồ sơ quá lâu hoặc thiếu sót tài liệu cần thiết.

  • Tham khảo quy định pháp lý: Các quy định về thời gian lưu trữ hồ sơ phải được tuân thủ.

  • Đánh dấu thời gian lưu trữ: Ghi rõ thời gian lưu trữ trên mỗi hồ sơ.

Bước 4: Tiến hành lưu trữ hồ sơ

Tại bước này, tài liệu sẽ được lưu trữ theo hình thức đã lựa chọn, có thể là giấy tờ truyền thống hoặc số hóa thành tài liệu điện tử. Lưu trữ phải được thực hiện một cách cẩn thận, có hệ thống để đảm bảo bảo mật và dễ dàng truy cập khi cần.

  • Lưu trữ vật lý: Nếu sử dụng hồ sơ giấy, tài liệu cần được lưu trữ trong các tủ hồ sơ có khóa hoặc phòng lưu trữ có bảo mật.

  • Lưu trữ điện tử: Sử dụng hệ thống phần mềm quản lý tài liệu hoặc lưu trữ đám mây để giảm thiểu rủi ro mất mát.

Bước 5: Truy cập và sử dụng tài liệu hồ sơ

Khi có yêu cầu truy xuất, nhân viên hoặc các bộ phận liên quan phải có quyền truy cập để sử dụng tài liệu. Quy trình này cần được quản lý chặt chẽ để tránh truy cập trái phép hoặc sử dụng sai mục đích.

  • Quy trình yêu cầu truy xuất: Cần có quy trình rõ ràng về việc yêu cầu và cấp quyền truy cập tài liệu.

  • Kiểm soát quyền truy cập: Cấp quyền hạn truy cập chỉ cho những người cần thiết và có trách nhiệm.

Bước 6: Theo dõi và cập nhật trạng thái hồ sơ

Quá trình theo dõi hồ sơ là cần thiết để đảm bảo rằng các tài liệu vẫn còn hợp lệ, đúng mục đích và không bị mất mát. Các hồ sơ nên được cập nhật theo yêu cầu và được lưu trữ trong tình trạng tốt.

  • Cập nhật theo dõi: Theo dõi tình trạng hồ sơ, nếu có thay đổi hoặc sửa đổi thì cần ghi chú rõ ràng.

  • Kiểm tra định kỳ: Đảm bảo tài liệu không bị lỗi thời hoặc mất mát trong quá trình lưu trữ.

Bước 7: Hủy bỏ hồ sơ hết hạn

Khi hồ sơ hết hạn theo quy định hoặc không còn giá trị sử dụng, cần thực hiện việc hủy bỏ tài liệu một cách an toàn và đảm bảo không rò rỉ thông tin. Quy trình hủy bỏ hồ sơ cần được thực hiện theo các bước chuẩn mực để tránh các rủi ro bảo mật.

  • Lựa chọn phương thức hủy bỏ: Hồ sơ giấy có thể bị tiêu hủy bằng máy hủy tài liệu, hồ sơ điện tử phải được xóa vĩnh viễn.

  • Lập báo cáo hủy tài liệu: Ghi lại các thông tin cần thiết về tài liệu đã bị hủy bỏ (loại tài liệu, số lượng, ngày hủy) để đảm bảo tính minh bạch.

Kết Luận

Quy trình lưu trữ hồ sơ chuẩn ISO không chỉ giúp doanh nghiệp bảo quản tài liệu hiệu quả mà còn đảm bảo tuân thủ các quy định pháp lý và bảo mật thông tin. Để quy trình lưu trữ đạt hiệu quả cao, doanh nghiệp cần xác định rõ từng bước và áp dụng công nghệ quản lý tài liệu phù hợp.

Loading

Đánh giá bài viết
[Tổng số: 0 Trung bình: 0]
Ngọc Ánh
Tác giả
Chuyên gia phát triển nguồn nhân lực