Làm trái ngành đang trở thành một xu hướng ngày càng phổ biến trong thị trường lao động hiện nay. Trong bài viết này, MISA AMIS sẽ cùng bạn khám phá xu hướng làm trái ngành và những tác động của nó đối với doanh nghiệp. Bên cạnh đó là các chiến lược quản lý và tuyển dụng nhân sự làm trái ngành hiệu quả, giúp doanh nghiệp tận dụng tối đa nguồn nhân lực này trong bối cảnh thị trường lao động biến động.
1. Làm trái ngành: Xu hướng đang dần được “bình thường hóa”
Làm trái ngành là việc cá nhân làm việc trong lĩnh vực không liên quan trực tiếp đến chuyên môn mà họ đã được đào tạo.
Theo nghiên cứu của Trường Quốc tế thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội, tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp làm việc trái ngành trung bình là 21,43%. Tuy nhiên, ở một số ngành, tỷ lệ này có thể lên đến hơn 60%.
Những con số này cho thấy sự chuyển dịch rõ rệt trong cách thức làm việc. Với sự bùng nổ của hình thức làm việc từ xa (remote worker), freelance, digital nomad, solopreneur (kinh doanh độc lập) và sự dễ dàng tiếp cận các chương trình, khóa học hiện nay, việc làm trái ngành dần được “bình thường hóa”.
2. Tác động của việc làm trái ngành đối với doanh nghiệp và quản trị nhân sự
Vậy, xu hướng làm trái ngành đem lại những tác động gì cho doanh nghiệp?
Theo MISA AMIS, khi sở hữu nhân sự làm trái ngành, doanh nghiệp sẽ có những “Lợi ích” và cần đối diện với những “Thách thức” dưới đây:
Lợi ích:
- Đa dạng hóa kỹ năng: Nhân viên từ các ngành nghề khác nhau mang đến nhiều góc nhìn mới và kỹ năng đa dạng, điều này sẽ thúc đẩy sự đổi mới sáng tạo trong tổ chức. Họ có thể áp dụng những kiến thức và phương pháp khác biệt để giải quyết vấn đề và cải tiến quy trình làm việc.
- Tăng cường khả năng thích ứng: Nhân viên làm trái ngành thường có khả năng thích nghi cao, nhanh chóng điều chỉnh với môi trường làm việc mới và các thay đổi trong doanh nghiệp. Khả năng này rất quan trọng trong một thế giới doanh nghiệp luôn thay đổi và đòi hỏi sự linh hoạt.
Thách thức:
- Khó khăn trong đào tạo: Nhân viên làm trái ngành sẽ phải đối mặt với một quá trình học hỏi và làm quen với công việc mới. Để giúp họ thành công, doanh nghiệp cần đầu tư thời gian và nguồn lực để đào tạo và hỗ trợ họ trong những bước đầu.
- Vấn đề về thăng tiến: Thiếu kinh nghiệm chuyên môn có thể ảnh hưởng đến cơ hội thăng tiến của nhân viên. Việc thiếu kiến thức sâu sắc trong lĩnh vực họ làm việc có thể làm giảm khả năng họ đạt được những vị trí cao trong công ty, khiến nhân viên thiếu động lực gắn bó lâu dài.
Để vượt qua thách thức và tối ưu hóa lợi ích mà nhân sự làm trái ngành đem lại, doanh nghiệp cần có chiến lược tuyển dụng và quản lý nhóm nhân sự này hiệu quả. Trong nội dung tiếp theo, mời bạn đọc cùng tìm hiểu về chiến lược tuyển dụng & quản lý nhân sự làm trái ngành.
3. Chiến lược tuyển dụng nhân sự làm trái ngành
Tuyển dụng nhân sự làm trái ngành không chỉ yêu cầu HR có khả năng “nhìn người” sắc bén, mà còn liên quan chặt chẽ đến quy trình tuyển dụng và cách thiết kế vị trí công việc.
Trong phần này, MISA AMIS xin chia sẻ 4 gợi ý chiến lược giúp doanh nghiệp tuyển dụng nhân sự làm trái ngành hiệu quả hơn.
3.1. Đánh giá tiềm năng thay vì chỉ dựa vào kinh nghiệm chuyên môn
Khi tuyển dụng nhân viên làm trái ngành, lãnh đạo cần chuyển từ việc đánh giá chỉ dựa vào kinh nghiệm chuyên môn sang việc xem xét tiềm năng phát triển của ứng viên.
Điều này có nghĩa là lãnh đạo cần tập trung vào các kỹ năng mềm, sự linh hoạt, và khả năng học hỏi của ứng viên. Các câu hỏi trong phỏng vấn nên hướng đến việc khám phá cách ứng viên đã vượt qua thử thách trong quá khứ và áp dụng những gì họ đã học được từ các ngành khác vào công việc mới.
3.2. Tuyển dụng linh hoạt với các chương trình thí điểm
Một chiến lược hiệu quả khi tuyển dụng nhân viên làm trái ngành là triển khai các chương trình thí điểm hoặc thực tập trước khi quyết định tuyển dụng chính thức.
Điều này không chỉ giúp cả doanh nghiệp và ứng viên đánh giá mức độ phù hợp với công việc và môi trường làm việc, mà còn cho phép cả hai bên thử nghiệm một cách linh hoạt mà không cần cam kết dài hạn ngay từ đầu.
3.3. Đảm bảo tính linh hoạt trong yêu cầu công việc
Lãnh đạo cần linh hoạt hơn trong việc yêu cầu bằng cấp và kinh nghiệm đối với các vị trí tuyển dụng. Thay vì chỉ tìm kiếm ứng viên với bằng cấp chuyên ngành, hãy tập trung vào những ứng viên sở hữu kỹ năng liên quan, khả năng giải quyết vấn đề, và sự sáng tạo mà họ có thể mang lại từ các ngành nghề khác.
3.4. Xây dựng chiến lược truyền thông tuyển dụng hiệu quả
Truyền thông tuyển dụng đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút ứng viên làm trái ngành.
Doanh nghiệp cần tăng cường thương hiệu nhà tuyển dụng thông qua các kênh truyền thông, có thể chia sẻ các câu chuyện thành công của những nhân viên đã chuyển ngành và phát triển mạnh mẽ trong công ty. Việc này không chỉ giúp tăng cường niềm tin mà còn tạo động lực mạnh mẽ cho các ứng viên tiềm năng đang có xu hướng chuyển ngành.
4. Quản lý nhân sự làm trái ngành thế nào cho hiệu quả?
Nhân sự làm trái ngành có thể mang lại giá trị lớn, chỉ khi doanh nghiệp đầu tư hợp lý vào quá trình đào tạo, hỗ trợ và định hướng.
Nếu đang sở hữu những nhân sự làm trái ngành chưa phát huy hết tiềm năng, doanh nghiệp có thể tham khảo 4 gợi ý của MISA AMIS dưới đây:
4.1. Đánh giá và phân tích kỹ năng nhân viên
Trước khi triển khai đào tạo, lãnh đạo cần đánh giá kỹ năng toàn diện nhân viên làm trái ngành.
Đánh giá này không chỉ tập trung vào các kỹ năng cứng mà còn xem xét tiềm năng phát triển của nhân viên. Việc này giúp xây dựng kế hoạch phát triển cá nhân phù hợp, tập trung vào phát huy điểm mạnh và khắc phục thiếu sót trong các kỹ năng cần thiết cho công việc hiện tại.
Đánh giá kỹ năng cần phải thực hiện dựa trên dữ liệu thực tế, chẳng hạn như qua bài kiểm tra năng lực, phỏng vấn kỹ năng thực tế và phản hồi từ các bộ phận khác trong công ty.
4.2. Đào tạo và phát triển chuyên sâu
Đào tạo là yếu tố then chốt giúp nhân viên làm trái ngành nhanh chóng thích nghi với công việc và văn hóa doanh nghiệp. Tuy nhiên, đào tạo không chỉ đơn thuần là truyền đạt kiến thức cơ bản mà phải mang tính chuyên sâu, phù hợp với yêu cầu cụ thể của công ty.
Lãnh đạo cần thiết kế các chương trình đào tạo không chỉ giúp nhân viên hiểu rõ công việc, mà còn giúp họ phát triển kỹ năng mềm trong môi trường mới. Đặc biệt, các khóa đào tạo cần được tùy chỉnh cho từng cá nhân, dựa trên đánh giá kỹ lưỡng về hiệu suất và tiềm năng của mỗi nhân viên.
4.3. Hỗ trợ và định hướng liên tục
Một trong những yếu tố quan trọng giúp nhân viên làm trái ngành thành công lâu dài chính là việc cung cấp sự hỗ trợ liên tục và mentorship. Quản lý cần đóng vai trò là người hướng dẫn, hỗ trợ nhân viên trong suốt quá trình chuyển đổi nghề nghiệp.
Mentor không chỉ là người giải đáp thắc mắc, mà còn giúp nhân viên hiểu rõ hơn về văn hóa doanh nghiệp, giá trị cốt lõi và các yêu cầu công việc. Điều này không chỉ giúp nhân viên làm trái ngành hòa nhập nhanh chóng, mà còn tạo dựng sự gắn bó lâu dài với công ty. Các chương trình mentoring có thể được thiết kế theo các giai đoạn khác nhau, từ việc hỗ trợ trong những tháng đầu tiên cho đến khi nhân viên đạt được các mục tiêu dài hạn.
4.4. Xây dựng môi trường làm việc hỗ trợ
Việc tạo ra một văn hóa học hỏi trong tổ chức giúp nhân viên cảm thấy tự tin hơn khi tiếp cận công việc mới. Các hoạt động như workshops, đào tạo chia sẻ và làm việc nhóm cần được khuyến khích để tạo ra không gian học hỏi không chỉ cho nhân viên làm trái ngành, mà còn cho tất cả nhân viên khác trong công ty.
Ngoài ra, chế độ đãi ngộ hợp lý và cơ hội phát triển nghề nghiệp là yếu tố không thể thiếu. Nhân viên làm trái ngành cần cảm nhận rằng họ có cơ hội phát triển và thăng tiến trong công ty. Việc đưa ra các phúc lợi tốt và cơ hội thăng tiến không chỉ giúp giữ chân nhân viên, mà còn nâng cao hiệu quả công việc và sự hài lòng của họ trong suốt quá trình chuyển đổi nghề nghiệp.
5. Công cụ hỗ trợ thu hút & quản lý nhân tài làm trái ngành
Bên cạnh các gợi ý về tuyển dụng và quản lý nhân sự làm trái ngành đã được đề cập, MISA AMIS tin rằng yếu tố cốt lõi giúp doanh nghiệp quản lý hiệu quả tất cả các nhóm nhân viên (bao gồm cả nhân viên làm trái ngành) mà không tốn nhiều công sức chính là thiết lập một quy trình “số hóa” toàn diện từ bước tuyển dụng, lương thưởng cho đến đào tạo và phát triển nhân sự.
Bộ giải pháp MISA AMIS HRM cung cấp cho doanh nghiệp một nền tảng quản lý nhân sự toàn diện, giúp tối ưu hóa mọi khía cạnh của công tác nhân sự. Từ việc tuyển dụng linh hoạt, quản lý lương thưởng, đến đào tạo và phát triển nhân viên, tất cả đều được tích hợp vào một hệ thống duy nhất giúp giảm thiểu công sức và chi phí quản lý.
Không chỉ nâng cao hình ảnh chuyên nghiệp của doanh nghiệp trên thị trường tuyển dụng, việc cung cấp cho nhân viên một trải nghiệm làm việc tiện lợi và dễ dàng cũng sẽ tăng cường mức độ hài lòng của nhân viên, qua đó giúp doanh nghiệp giữ chân nhân tài lâu dài và phát triển bền vững.
6. Kết luận
Khi xu hướng “làm trái ngành” ngày càng trở nên phổ biến, doanh nghiệp cần có những phương án tuyển dụng và quản trị hiệu quả để thu hút, ươm mầm và giữ chân những nhân sự này. Hy vọng qua bài viết này, các nhà lãnh đạo và quản lý nhân sự sẽ có thêm những gợi ý chiến lược hữu ích để ứng dụng ngay trong mùa tuyển dụng đang tăng nhiệt từ đầu năm.
0904 885 833
https://www.misa.vn/
