Hiện nay, việc các doanh nghiệp triển khai chiến lược bán hàng đa kênh và việc bán hàng qua mạng được chú trọng hơn bao giờ hết trở thành một điều tất yếu trong thị trường kinh doanh. Để củng cố vị thế trên thị trường đầy cạnh tranh, việc xây dựng một quy trình bán hàng trực tuyến bài bản giúp tối ưu chi phí và tối ưu hiệu suất bán hàng là cần thiết.
Bài viết này sẽ cung cấp những thông tin chi tiết về các bước trong quy trình bán hàng qua mạng hiệu quả, giúp doanh nghiệp khai thác tối đa tiềm năng của kênh bán hàng trực tuyến và tạo lợi thế cạnh tranh vững chắc.
I. Bán hàng qua mạng là gì?
Bán hàng qua mạng, hay còn gọi là bán hàng trực tuyến, là hình thức kinh doanh sử dụng Internet và các nền tảng số để tiếp cận, tương tác và bán sản phẩm/dịch vụ đến khách hàng.
Khác với mô hình truyền thống, bán hàng qua mạng không bị giới hạn bởi không gian và thời gian, giúp doanh nghiệp tiếp cận khách hàng tiềm năng mọi lúc, mọi nơi. Bạn có thể tiếp cận khách hàng và bán sản phẩm thông qua website, sàn thương mại điện tử như Shopee, Lazada, hoặc thậm chí là mạng xã hội như Facebook, Instagram, TikTok.
II. Tầm quan trọng của bán hàng qua mạng
Trong kỷ nguyên số hóa, bán hàng qua mạng đã trở thành một yếu tố then chốt trong chiến lược kinh doanh của nhiều doanh nghiệp. Sự phát triển của thương mại điện tử và các dịch vụ như giao hàng, thanh toán trực tuyến đã tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp tham gia thị trường online mà không cần đầu tư quá nhiều vào chi phí vận hành cửa hàng truyền thống.
Bên cạnh đó, người tiêu dùng ngày càng ưa chuộng mua sắm trực tuyến vì tính tiện lợi, nhanh chóng và khả năng so sánh giá cả trước khi ra quyết định. Họ có thể dễ dàng đặt hàng qua các nền tảng thương mại điện tử và các trang mạng xã hội mà không cần phải đến tận cửa hàng.
Theo Facebook và Công ty tư vấn quản lý Bain & Company, Mua sắm trực tuyến của Việt Nam được dự báo có mức độ tăng trưởng nhanh nhất và đứng thứ 2 về giá trị, với mức tăng trưởng 6,5 lần lên tới 24,4 tỉ USD. Điều này cho thấy tiềm năng khổng lồ của việc kinh doanh trực tuyến.
III. Ưu/Nhược điểm của bán hàng qua mạng
Ưu điểm
- Phạm vi tiếp cận thị trường rộng: Bán hàng qua mạng giúp doanh nghiệp vượt qua giới hạn địa lý, tiếp cận khách hàng trên khắp thế giới. Chỉ cần một website hoặc gian hàng trực tuyến, bạn có thể bán sản phẩm cho bất kỳ ai hoạt động trên môi trường số.
- Tiết kiệm chi phí: So với mô hình truyền thống, bán hàng qua mạng giúp giảm thiểu nhiều chi phí như mặt bằng, nhân sự và quảng cáo. Điều này đặc biệt hữu ích đối với các doanh nghiệp nhỏ hoặc người mới khởi nghiệp, giúp giảm rủi ro tài chính mà vẫn duy trì hiệu quả kinh doanh.
- Linh hoạt, linh động: Một hệ thống bán hàng trực tuyến có thể hoạt động 24/7. Điều này giúp doanh nghiệp không bỏ lỡ bất kỳ cơ hội bán hàng nào, đồng thời mang lại sự tiện lợi tối đa cho khách hàng khi họ có thể mua sắm vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày.
- Dễ dàng thu thập thông tin khách hàng: Bán hàng qua mạng giúp bạn dễ dàng thu thập và phân tích dữ liệu khách hàng từ sàn thương mại điện tử, mạng xã hội. Dữ liệu này hỗ trợ tối ưu hóa chiến lược marketing, cải thiện sản phẩm và nâng cao trải nghiệm khách hàng.
- Dễ dàng đo lường và tối ưu hóa: Các công cụ phân tích trực tuyến cùng các phần mềm tự động hoá giúp bạn theo dõi hiệu quả chiến dịch một cách chính xác. Từ đó, bạn có thể điều chỉnh chiến lược để đạt hiệu quả cao nhất.
Nhược điểm
- Cạnh tranh khốc liệt: Sự phát triển của thương mại điện tử kéo theo sự cạnh tranh khốc liệt. Hàng loạt doanh nghiệp tham gia vào thị trường, khiến cho việc thu hút khách hàng trở nên khó khăn hơn.
- Hạn chế tương tác trực tiếp: Không giống như các cửa hàng bán lẻ truyền thống, bán hàng trực tuyến thiếu sự tương tác trực tiếp với khách hàng. Việc thiếu đi sự tương tác trực tiếp có thể khiến việc xây dựng lòng tin và mối quan hệ với khách hàng trở nên khó khăn hơn.
- Rủi ro bảo mật: Các mối đe dọa an ninh mạng, như các cuộc tấn công của tin tặc và rò rỉ dữ liệu, đặt ra rủi ro đáng kể cho cả doanh nghiệp và khách hàng.
- Phụ thuộc vào công nghệ: Hoạt động bán hàng trực tuyến phụ thuộc rất nhiều vào cơ sở hạ tầng công nghệ và các nền tảng số. Bất kỳ sự cố kỹ thuật nào, tình trạng máy chủ ngừng hoạt động hoặc lỗi trang web đều có thể làm gián đoạn hoạt động kinh doanh và dẫn đến mất doanh thu.
- Vận chuyển và hậu cần phức tạp: Quản lý đơn hàng và logistics có thể là một thách thức đối với các nhà bán hàng trực tuyến. Việc kiểm soát hàng tồn kho, điều phối giao hàng và đảm bảo thời gian giao nhận nhanh chóng, tiết kiệm chi phí có thể tạo ra áp lực lớn.
IV. Muốn bán hàng qua mạng cần chuẩn bị những gì?
Bán hàng qua mạng không đơn giản chỉ là đưa sản phẩm lên một nền tảng trực tuyến và chờ khách hàng tìm đến. Để thành công, bạn cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ nền tảng công nghệ, chiến lược marketing đến vận hành hậu cần. Một số điều mà bạn sẽ phải xác định trước khi thực hiện bán hàng qua mạng có thể kể đến là:
1. Kiến thức về thị trường kinh doanh online
Trước tiên, việc hiểu rõ thị trường mục tiêu là nền tảng cho mọi hoạt động kinh doanh. Doanh nghiệp cần xác định rõ khách hàng mục tiêu, nắm bắt hành vi mua sắm của họ, đồng thời phân tích điểm mạnh và yếu của đối thủ cạnh tranh. Việc này giúp doanh nghiệp định vị sản phẩm một cách hiệu quả và xây dựng chiến lược tiếp cận phù hợp.
2. Xác định nguồn vốn đầu tư online
Mặc dù kinh doanh trực tuyến thường yêu cầu vốn đầu tư thấp hơn so với mô hình truyền thống, nhưng việc xác định và quản lý nguồn vốn một cách hợp lý vẫn là yếu tố quan trọng.
Doanh nghiệp cần tính toán chi phí cho việc nhập hàng, marketing, vận hành và dự phòng cho các tình huống phát sinh. Việc quản lý tài chính chặt chẽ giúp đảm bảo hoạt động kinh doanh diễn ra suôn sẻ và bền vững.
3. Xây dựng kế hoạch bài bản
Một kế hoạch kinh doanh chi tiết đóng vai trò như bản đồ dẫn đường cho doanh nghiệp. Kế hoạch này nên bao gồm mục tiêu ngắn hạn và dài hạn, chiến lược tiếp thị, phân bổ ngân sách, kế hoạch vận hành và quản lý rủi ro.
Việc lập kế hoạch cẩn thận giúp doanh nghiệp theo dõi tiến độ, đánh giá hiệu quả và điều chỉnh chiến lược kịp thời khi cần thiết. Nếu bạn vẫn còn đang loay hoay trong việc thiết kế một bản kế hoạch hiệu quả, hãy nhấp vào banner để tải ngay 30+ mẫu kế hoạch kinh doanh miễn phí:
4. Các công cụ, phần mềm hỗ trợ bán hàng trực tuyến
Để triển khai hoạt động bán hàng qua mạng cũng như tối ưu hoá quy trình, ngoài những thiết bị điện tử thiết yếu (điện thoại, máy tính) bạn cần phải biết cách ứng dụng các tiến bộ công nghệ 4.0 như: phần mềm quản lý bán hàng, cùng các công cụ phân tích, đo lường hiệu quả vào quy trình bán hàng.
Trong số đó, phần mềm quản lý bán hàng là một giải pháp không thể thiếu, giúp tối ưu hóa quy trình vận hành và nâng cao hiệu suất kinh doanh. Công cụ này không chỉ hỗ trợ giúp quản lý thông tin khách hàng tập trung, xây dựng quy trình bán hàng chuyên nghiệp, quản lý & giám sát đội ngũ sale. Nhờ đó, bạn có thể đưa ra quyết định nhanh chóng, chính xác, giảm thiểu sai sót và tối đa hóa lợi nhuận.
Để công việc bán hàng qua mạng của mình hiệu quả hơn. bạn có thể sử dụng phần mềm MISA AMIS CRM – phần mềm CRM được tin dùng bởi 12,000 doanh nghiệp trên khắp Việt Nam.
Phần mềm đặc biệt phù hợp với các doanh nghiệp có từ 5 sales trở lên, giúp doanh nghiệp quản lý tập trung toàn bộ dữ liệu về khách hàng, xuyên suốt trước – trong- sau bán, thấu hiểu nhu cầu của khách hàng để cá nhân hóa hoạt động chăm sóc và duy trì quan hệ.
Ngoài những chức năng cơ bản trên, phần mềm quản lý quan hệ khách hàng CRM còn có những chức năng khác như: Tự động hóa quy trình bán hàng, kiểm duyệt đơn hàng, xuất báo giá, giúp gia tăng hiệu suất cho công việc bán hàng qua mạng của bạn.
5. Chọn các đơn vị vận chuyển uy tín
Trong kinh doanh trực tuyến, trải nghiệm giao hàng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo dựng uy tín và sự hài lòng của khách hàng.
Doanh nghiệp cần hợp tác với các đơn vị vận chuyển chuyên nghiệp, đảm bảo thời gian giao hàng nhanh chóng, chi phí hợp lý và có chính sách bảo hiểm hàng hóa rõ ràng. Việc này không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro mà còn nâng cao trải nghiệm mua sắm của khách hàng, từ đó tăng khả năng mua hàng lại và xây dựng lòng trung thành.
6. Các kỹ năng cần thiết cho bán hàng qua mạng
Để trở thành các chiến thần bán hàng qua mạng, bạn cần phải trang bị những kỹ năng đặc thù để gia tăng hiệu quả bán hàng và mang về doanh số bứt phá:
- Kỹ năng phân tích dữ liệu: Việc sử dụng các công cụ phân tích như Google Analytics và Facebook Insights giúp bạn đo lường hiệu quả chiến dịch một cách chính xác. Từ đó, bạn có thể đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu để tối ưu hóa hoạt động bán hàng.
- Kỹ năng quản lý: Bán hàng qua mạng đòi hỏi khả năng lên kế hoạch và ưu tiên các nhiệm vụ quan trọng. Sử dụng công cụ quản lý bán hàng như MISA AMIS CRM sẽ giúp bạn quản lý công việc bán hàng hiệu quả hơn.
- Kỹ năng giao tiếp và chăm sóc khách hàng: Phản hồi nhanh chóng, lịch sự và giải quyết vấn đề một cách khéo léo là chìa khóa để xây dựng lòng tin với khách hàng. Tương tác tích cực cũng giúp tạo dựng mối quan hệ lâu dài.
- Kỹ năng công nghệ: Thành thạo các nền tảng bán hàng như Shopee, Lazada hoặc website là điều bắt buộc. Ngoài ra, việc thành thạo các công cụ quảng cáo trực tuyến như Facebook Ads, Google Ads và SEO cũng giúp tối ưu hiệu quả bán hàng.
- Kỹ năng quản lý tài chính: Theo dõi doanh thu, chi phí và lợi nhuận là yếu tố quan trọng để đảm bảo hoạt động kinh doanh hiệu quả. Lập ngân sách và phân bổ nguồn lực hợp lý cho các chiến dịch marketing cũng là kỹ năng cần thiết.
- Kỹ năng sáng tạo: Tư duy sáng tạo giúp tạo ra ý tưởng content độc đáo với thông điệp thú vị, thu hút khách hàng và nổi bật trên thị trường online đầy cạnh tranh.
- Kỹ năng sản xuất và xử lý hình ảnh: Hình ảnh là yếu tố đầu tiên thu hút khách hàng khi bán hàng trực tuyến. Những hình ảnh, video trực quan, chuyên nghiệp và phù hợp với thông điệp thương hiệu đang là những dạng nội dung được ưa chuộng nhất hiện nay.
- Kỹ năng xử lý tình huống: Linh hoạt giải quyết các tình huống bất ngờ như phản hồi tiêu cực, sự cố vận chuyển hoặc sản phẩm lỗi. Phản hồi nhanh chóng, khéo léo và chủ động đền bù, đổi trả để giữ chân khách hàng và bảo vệ hình ảnh thương hiệu.
V. 7 bước trong quy trình bán hàng qua mạng
Bước 1: Nghiên cứu thị trường và xác định khách hàng mục tiêu
Trước khi bắt đầu kinh doanh trực tuyến, doanh nghiệp cần dành thời gian nghiên cứu thị trường để hiểu rõ nhu cầu, thói quen và hành vi mua sắm của khách hàng. Điều này giúp xác định đúng sản phẩm hoặc dịch vụ có tiềm năng kinh doanh cao.
Phân tích đối thủ cạnh tranh cũng là một bước quan trọng để doanh nghiệp tìm ra lợi thế cạnh tranh và định vị thương hiệu một cách hiệu quả. Ngoài ra, việc xây dựng chân dung khách hàng mục tiêu sẽ giúp tối ưu hóa chiến lược tiếp thị và tăng tỷ lệ chuyển đổi.
Bước 2: Xây dựng gian hàng online
Sau khi đã xác định được thị trường và khách hàng mục tiêu, bước tiếp theo là lựa chọn nền tảng phù hợp để kinh doanh. Doanh nghiệp có thể tạo website thương mại điện tử riêng, tham gia các sàn TMĐT như Shopee, Lazada, Tiki hoặc tận dụng mạng xã hội như Facebook, Instagram, TikTok để bán hàng.
Việc thiết kế gian hàng cần đảm bảo giao diện chuyên nghiệp, dễ sử dụng, có đầy đủ thông tin về sản phẩm và chính sách mua bán để tạo sự tin tưởng cho khách hàng.
Bước 3: Tạo và quản lý sản phẩm/dịch vụ
Danh mục sản phẩm cần được xây dựng một cách rõ ràng, với hình ảnh chất lượng cao, mô tả chi tiết và giá cả minh bạch. Việc tối ưu hóa nội dung mô tả sản phẩm bằng các từ khóa phù hợp giúp nâng cao khả năng hiển thị trên công cụ tìm kiếm.
Ngoài ra, doanh nghiệp cần có hệ thống quản lý tồn kho để tránh tình trạng hết hàng hoặc giao hàng chậm trễ, ảnh hưởng đến trải nghiệm khách hàng.
Bước 4: Triển khai các hoạt động marketing
Để thu hút khách hàng và gia tăng doanh số, doanh nghiệp cần triển khai chiến lược marketing hiệu quả. Các kênh tiếp thị phổ biến bao gồm SEO, quảng cáo Google Ads, Facebook Ads, email marketing và content marketing.
Việc tận dụng các nền tảng truyền thông xã hội để tạo nội dung hấp dẫn, cung cấp giá trị cho khách hàng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng thương hiệu và thúc đẩy doanh thu.
Bước 5: Tiếp nhận và xử lý đơn hàng
Khi khách hàng đặt mua sản phẩm, doanh nghiệp cần có quy trình tiếp nhận và xử lý đơn hàng nhanh chóng, chính xác, bao gồm việc xác nhận đơn hàng, đóng gói, phối hợp với đơn vị vận chuyển và thông báo tình trạng giao hàng cho khách hàng. Việc này giúp đảm bảo sự chuyên nghiệp trong vận hành và nâng cao trải nghiệm khách hàng.
Bước 6: Chăm sóc khách hàng sau bán
Dịch vụ khách hàng là yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp giữ chân khách hàng và gia tăng giá trị vòng đời của họ. Doanh nghiệp nên duy trì các hoạt động giao tiếp với khách hàng, giải đáp thắc mắc nhanh chóng và xử lý các khiếu nại một cách chuyên nghiệp.
Chính sách đổi trả linh hoạt, chương trình ưu đãi cho khách hàng thân thiết và phản hồi tích cực sau khi mua hàng cũng là những yếu tố giúp tạo dựng niềm tin và thúc đẩy lòng trung thành.
Bước 7: Theo dõi, đánh giá hiệu quả và tiếp tục tối ưu hoá quy trình
Sau mỗi giai đoạn kinh doanh, doanh nghiệp cần phân tích dữ liệu bán hàng, đánh giá hiệu quả của từng hoạt động và tìm ra điểm cần cải thiện. Sử dụng các chỉ số như tỷ lệ chuyển đổi, doanh thu, chi phí quảng cáo để tối ưu chiến lược kinh doanh.
Những điểm cần phát huy và cải thiện mà bạn rút ra được sau quá trình theo dõi và đánh giá hiệu quả chính là cơ sở để bạn đưa ra các phương án tối ưu hoá quy trình. Việc liên tục tối ưu hoá quy trình sẽ giúp doanh nghiệp gia tăng hiệu quả kinh doanh, duy trì sức cạnh tranh và phát triển bền vững trong môi trường kinh doanh trực tuyến.
Và như đã đề cập ở các phần trên, biết ứng dụng các phần mềm hỗ trợ, các công cụ quản lý bán hàng là một lợi thế khi kinh doanh qua mạng. Bạn có thể tham khảo phần mềm MISA AMIS CRM trong việc tối ưu quy trình bán hàng để mang lại hiệu quả kinh doanh tốt nhất.
MISA AMIS CRM kết nối với các sàn thương mại điện tử như: Shopee, TikTok, Lazada để đồng bộ thông tin đơn hàng và khách hàng về CRM giúp doanh nghiệp quản lý hiệu quả và tập trung toàn bộ đơn hàng tại một nơi duy nhất.
Bạn có thể tìm hiểu thêm chi tiết về cách kết nối tại đây:
VI. Một số lưu ý khi bán hàng qua mạng
Khi triển khai bán hàng qua mạng, việc nắm vững một số lưu ý quan trọng sẽ giúp bạn đạt được hiệu quả cao và tránh những rủi ro không đáng có. Dưới đây là những điểm cần chú ý:
- Hiểu rõ tệp khách hàng mục tiêu: Trước khi bắt đầu, hãy xác định rõ đối tượng khách hàng bạn muốn hướng đến. Việc này giúp bạn lựa chọn sản phẩm phù hợp và xây dựng chiến lược tiếp thị hiệu quả.
- Lựa chọn kênh bán hàng phù hợp: Mỗi nền tảng mạng xã hội có đặc thù và tệp người dùng riêng. Việc hiểu rõ đặc điểm của từng kênh sẽ giúp bạn tiếp cận đúng đối tượng khách hàng và tối ưu hóa chiến lược kinh doanh.
- Đầu tư vào nội dung chất lượng: Nội dung hấp dẫn và chất lượng cao sẽ thu hút sự chú ý của khách hàng. Hãy tạo ra những bài viết, hình ảnh và video chân thực, phản ánh đúng giá trị sản phẩm và thương hiệu của bạn.
- Tích cực tương tác với khách hàng: Việc tương tác thường xuyên với khách hàng giúp xây dựng mối quan hệ bền vững và củng cố lòng trung thành của họ. Việc phản hồi và xử lý nhanh chóng các thắc mắc và khiếu nại cũng sẽ tạo dựng niềm tin và sự hài lòng của khách hàng.
- Quản lý tồn kho và đơn hàng chặt chẽ: Việc theo dõi sát sao số lượng hàng hóa và tình trạng đơn hàng giúp tránh tình trạng thiếu/hết hàng hoặc giao hàng chậm trễ, đảm bảo trải nghiệm mua sắm tốt nhất cho khách hàng.
- Tuân thủ các quy định pháp lý: Đảm bảo tuân thủ các quy định về thuế, bảo vệ người tiêu dùng và sở hữu trí tuệ. Việc này không chỉ giúp bạn tránh được các rắc rối về mặt pháp lý mà còn xây dựng uy tín cho thương hiệu.
- Liên tục cập nhật và học hỏi: Thị trường trực tuyến luôn thay đổi nhanh chóng. Việc thường xuyên cập nhật kiến thức, xu hướng mới và phản hồi từ khách hàng sẽ giúp bạn điều chỉnh chiến lược kinh doanh kịp thời và hiệu quả.
Nắm vững những lưu ý trên sẽ giúp bạn xây dựng một nền tảng kinh doanh trực tuyến vững chắc, đáp ứng tốt nhu cầu của khách hàng và duy trì hiệu quả kinh doanh ổn định.
VII. Kết luận
Bán hàng qua mạng không chỉ là một xu hướng mà đã trở thành một phần không thể thiếu trong hoạt động kinh doanh hiện đại. Với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ và thay đổi trong hành vi tiêu dùng, việc xây dựng một quy trình bán hàng trực tuyến bài bản và chuyên nghiệp là chìa khóa để doanh nghiệp phát triển mạnh mẽ và củng cố vị thế của mình.