Kế toán là gì? Các vị trí công việc kế toán trong DN

Kế toán là một nghề quan trọng trong mọi doanh nghiệp, giúp quản lý tài chính và hỗ trợ các quyết định kinh doanh hiệu quả. Bài viết này  MISA AMIS sẽ giải thích rõ ràng về các loại kế toán, các công việc chính mà một kế toán đảm nhận, những kỹ năng cần thiết cũng như nhiệm vụ và vai trò quan trọng của nghề kế toán.

1. Kế toán là gì?

Kế toán là quá trình thu thập, phân tích, ghi chép, tóm tắt và báo cáo thông tin tài chính của một doanh nghiệp hoặc tổ chức. Được xem là “ngôn ngữ của kinh doanh”, kế toán cung cấp những thông tin tài chính quan trọng giúp ban lãnh đạo doanh nghiệp đưa ra các quyết định chiến lược và bảo đảm tính minh bạch trong hoạt động tài chính của doanh nghiệp.

Kế toán không chỉ dừng lại ở việc ghi nhận các giao dịch mua bán, chi tiêu mà còn bao gồm việc phân tích số liệu tài chính, dự báo các xu hướng tài chính, và đảm bảo rằng mọi hoạt động tài chính của doanh nghiệp đều tuân thủ đúng các quy định pháp lý của nhà nước.

Xem thêm : Kế toán tiếng anh là gì? CÁC thuật ngữ tiếng anh chuyên ngành kế

2. Các loại kế toán hiện nay

Tùy vào mục đích và yêu cầu của tổ chức, kế toán được chia thành nhiều loại khác nhau, mỗi loại đảm nhận những nhiệm vụ riêng biệt. Dưới đây là các loại kế toán phổ biến và vai trò của từng loại trong hoạt động doanh nghiệp:

2.1. Kế toán tài chính

Kế toán tài chính là một trong những loại kế toán cơ bản và quan trọng nhất trong mỗi doanh nghiệp. Công việc chủ yếu của kế toán tài chính là thu thập và xử lý thông tin để lập các báo cáo tài chính, bao gồm bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, báo cáo lưu chuyển tiền tệ và báo cáo thay đổi vốn chủ sở hữu.

Vai trò:

• Đảm bảo báo cáo tài chính tuân thủ chuẩn mực kế toán và các quy định pháp luật hiện hành.
• Cung cấp thông tin tài chính cho các bên ngoài doanh nghiệp như cổ đông, nhà đầu tư, ngân hàng, và cơ quan thuế, giúp họ đánh giá hiệu quả hoạt động và tình hình tài chính của doanh nghiệp.

2.2. Kế toán quản trị

Kế toán quản trị chủ yếu phục vụ cho nhu cầu thông tin của các nhà quản lý doanh nghiệp, giúp họ đưa ra các quyết định chiến lược và điều hành hiệu quả. Các công việc chính của kế toán quản trị bao gồm phân tích chi phí, lập ngân sách, dự báo tài chính, và đánh giá hiệu quả hoạt động.

Vai trò:

• Cung cấp các thông tin cần thiết để đánh giá và tối ưu hóa các hoạt động sản xuất, kinh doanh trong doanh nghiệp.
• Hỗ trợ lập chiến lược và đưa ra các quyết định về đầu tư, mở rộng sản xuất, cắt giảm chi phí và tối ưu hóa lợi nhuận.

2.3. Kế toán thuế

Kế toán thuế chịu trách nhiệm về việc lập báo cáo thuế, tính toán và khai báo thuế cho doanh nghiệp theo đúng quy định của pháp luật. Kế toán thuế cũng là người giúp doanh nghiệp xây dựng chiến lược thuế hợp lý để tối ưu hóa chi phí thuế, từ đó giúp giảm gánh nặng tài chính cho công ty.

Vai trò:

• Đảm bảo doanh nghiệp tuân thủ đầy đủ các nghĩa vụ thuế theo quy định của pháp luật.
• Tư vấn chiến lược thuế giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí thuế hợp lý mà không vi phạm pháp luật.

>> Đọc thêm: Những công việc của kế toán thuế trong doanh nghiệp

2.4. Kế toán kiểm toán

Kế toán kiểm toán là quá trình kiểm tra, xác minh tính chính xác và minh bạch của các báo cáo tài chính của doanh nghiệp. Kiểm toán viên có thể là các chuyên gia kiểm toán độc lập hoặc kiểm toán viên nội bộ, giúp phát hiện sai sót và ngăn ngừa gian lận tài chính trong doanh nghiệp.

Vai trò:

• Đảm bảo các báo cáo tài chính phản ánh đúng thực tế hoạt động tài chính của doanh nghiệp.
• Cung cấp sự minh bạch cho các bên liên quan như cổ đông, ngân hàng và cơ quan thuế.

2.5. Kế toán công

Kế toán công làm việc trong các cơ quan nhà nước hoặc tổ chức phi lợi nhuận, chuyên trách công tác kế toán tài chính cho các tổ chức này. Công việc của kế toán công bao gồm lập báo cáo tài chính, kiểm soát chi tiêu ngân sách và đảm bảo tính minh bạch trong việc sử dụng ngân sách công.

Vai trò:

• Đảm bảo việc quản lý tài chính công minh bạch và hợp lý.
• Quản lý và phân bổ ngân sách đúng mục đích và đúng quy định.

2.6. Kế toán tổng hợp

Kế toán tổng hợp là loại kế toán chịu trách nhiệm về toàn bộ công tác ghi chép và xử lý các số liệu tài chính của doanh nghiệp. Công việc của họ bao gồm tổng hợp và phân tích các số liệu từ các bộ phận khác nhau để xây dựng báo cáo tài chính tổng hợp.

Vai trò:

• Đảm bảo các số liệu kế toán được ghi chép chính xác và đầy đủ.
• Tổng hợp và báo cáo các hoạt động tài chính của doanh nghiệp.

>> Tìm hiểu chi tiết về Công việc của kế toán tổng hợp tại đây

2.7. Kế toán kho

Kế toán kho đảm nhận công việc liên quan đến việc theo dõi và quản lý hàng hóa, nguyên vật liệu trong kho của doanh nghiệp. Công việc của họ bao gồm việc lập hóa đơn, chứng từ xuất nhập kho, kiểm kê tồn kho và báo cáo về tình hình hàng hóa của doanh nghiệp.

Vai trò:

• Theo dõi và quản lý sự thay đổi của hàng hóa trong kho, giúp doanh nghiệp tối ưu hóa việc quản lý hàng tồn kho.
• Đảm bảo rằng mọi giao dịch nhập – xuất kho được ghi nhận đầy đủ và chính xác.

2.8. Kế toán bán hàng/doanh thu

Kế toán bán hàng đảm nhận việc theo dõi các giao dịch bán hàng của doanh nghiệp, bao gồm việc lập báo cáo doanh thu, kiểm tra tình hình tài chính của khách hàng và tính toán các khoản giảm trừ doanh thu.

Vai trò:

• Kiểm tra và thống kê các khoản doanh thu để đảm bảo tính chính xác trong báo cáo tài chính.
• Quản lý các khoản phải thu từ khách hàng.

2.9. Kế toán công nợ

Kế toán công nợ theo dõi các khoản công nợ của khách hàng và nhà cung cấp, đôn đốc thu hồi công nợ đúng hạn. Đây là công việc quan trọng để duy trì dòng tiền ổn định cho doanh nghiệp.

Vai trò:

• Đảm bảo rằng các khoản công nợ được theo dõi và thu hồi kịp thời.
• Giảm thiểu rủi ro về nợ xấu cho doanh nghiệp.

2.10. Kế toán tiền lương

Kế toán tiền lương là bộ phận chịu trách nhiệm tính toán, quản lý và hạch toán tiền lương của nhân viên, bao gồm các khoản trích theo lương như bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, thuế thu nhập cá nhân và các phúc lợi khác.

Vai trò:

• Đảm bảo tính chính xác trong việc chi trả tiền lương và các khoản trích nộp theo quy định.
• Cung cấp các báo cáo về tình hình tiền lương, bảo hiểm và thuế cho doanh nghiệp

3. Kỹ năng cần có của một kế toán

Để trở thành một kế toán chuyên nghiệp, bạn cần sở hữu một loạt kỹ năng quan trọng, từ khả năng xử lý số liệu đến khả năng giao tiếp và quản lý thời gian. Dưới đây là các kỹ năng cần thiết mà một kế toán cần có:

Năng lực chuyên môn tốt

Để trở thành nhân viên kế toán giỏi cần phải có đó năng lực chuyên môn và nghiệp vụ tốt. Điều này được thể hiện qua bằng cấp cùng những kinh nghiệm làm việc thực tế của từng cá nhân

Kỹ năng quản lý thời gian

Công việc kế toán thường có nhiều deadline, đặc biệt là vào các thời kỳ báo cáo tài chính hay thời gian quyết toán thuế. Đôi khi kế toán phải xử lý nhiều công việc cùng lúc, từ việc theo dõi thu chi đến việc lập báo cáo tài chính.
Kỹ năng quản lý thời gian giúp kế toán xử lý công việc một cách hiệu quả và đúng hạn.

Kỹ năng giao tiếp và làm việc nhóm

Kế toán cần phải có khả năng truyền đạt thông tin rõ ràng, đặc biệt là khi giải thích báo cáo tài chính cho những người không chuyên về lĩnh vực này.

Mặc dù công việc của một kế toán có thể diễn ra độc lập, nhưng họ vẫn cần phải hợp tác chặt chẽ với các bộ phận khác như bộ phận thuế, quản lý và kế hoạch tài chính để đảm bảo hiệu quả công việc.

Khả năng tổng hợp số liệu

Công việc chính là làm việc với các con số mỗi ngày, đồng thời là người cung cấp các báo cáo quản trị cho lãnh đạo doanh nghiệp nhằm kịp thời đưa ra các quyết định điều hành, quản lý. Do đó, khả năng tổng hợp số liệu được xem là một trong những kĩ năng cần thiết.

Kỹ năng cập nhật thông tin

Theo dõi xu hướng và thay đổi trong ngành: Kế toán cần phải luôn cập nhật những thay đổi trong luật pháp, các quy định về thuế hay các phần mềm kế toán mới nhất để đảm bảo công việc luôn tuân thủ đúng các quy định và sử dụng hiệu quả các công cụ hiện đại.

 Kỹ năng đạo đức nghề nghiệp

Là công việc liên quan đến sổ sách và tiền bạc của doanh nghiệp nên kế toán cần có sự trung thực để tạo niềm tin với những người xung quanh cũng như ban lãnh đạo công ty.

Kỹ năng tài chính

Kế toán cần phải có khả năng theo dõi và dự đoán dòng tiền của công ty để giúp đảm bảo rằng công ty luôn có đủ tài chính để duy trì hoạt động kinh doanh. Khả năng lập ngân sách và phân tích sự chênh lệch giữa ngân sách dự tính và thực tế là một kỹ năng quan trọng trong công việc kế toán.

4. Nhiệm vụ và vai trò của kế toán

Mỗi doanh nghiệp cần một hệ thống kế toán vững mạnh để duy trì hoạt động tài chính hiệu quả. Các nhiệm vụ và vai trò của kế toán bao gồm:

• Ghi chép và quản lý giao dịch tài chính: Kế toán chịu trách nhiệm ghi chép và theo dõi tất cả các giao dịch tài chính của công ty, từ thu nhập đến chi tiêu, giúp duy trì sự minh bạch và chính xác trong sổ sách.
• Lập báo cáo tài chính: Kế toán phải lập các báo cáo tài chính định kỳ như báo cáo kết quả kinh doanh, bảng cân đối kế toán và báo cáo lưu chuyển tiền tệ, cung cấp cái nhìn tổng thể về tình hình tài chính của công ty.
• Đảm bảo tuân thủ quy định pháp lý: Kế toán đảm nhận việc kê khai và nộp thuế đúng hạn, đồng thời đảm bảo công ty tuân thủ các quy định pháp lý liên quan đến tài chính và thuế, giúp tránh các vi phạm và phạt tiền.
• Quản lý chi phí và lập ngân sách: Kế toán giúp theo dõi và kiểm soát chi phí, lập ngân sách cho các hoạt động của công ty, từ đó giúp tối ưu hóa tài chính và đảm bảo công ty hoạt động hiệu quả.
• Phân tích tài chính: Kế toán thực hiện các phân tích tài chính để đánh giá tình hình tài chính của công ty, hỗ trợ các nhà quản lý đưa ra các quyết định chiến lược về đầu tư, tăng trưởng và quản lý rủi ro.
• Quản lý dòng tiền: Kế toán theo dõi và quản lý dòng tiền vào và ra của công ty, đảm bảo công ty có đủ tiền để duy trì các hoạt động kinh doanh hàng ngày và chi trả các khoản nợ.
• Cung cấp thông tin tài chính cho các bên liên quan: Kế toán cung cấp các báo cáo tài chính chính xác cho các đối tác, cơ quan chức năng, giúp xây dựng niềm tin và hỗ trợ quyết định hợp tác, đầu tư.

Mỗi nhiệm vụ này không chỉ giúp duy trì sự ổn định tài chính mà còn giúp công ty phát triển bền vững và đáp ứng các yêu cầu pháp lý cũng như chiến lược kinh doanh dài hạn.

5. Giải đáp một số câu hỏi về kế toán

Ngành kế toán học những môn gì?

Khi học ngành kế toán, sinh viên sẽ được trang bị kiến thức cơ bản đến chuyên sâu về các môn học liên quan đến tài chính, kế toán và quản trị. Các môn học chủ yếu bao gồm:

• Nguyên lý kế toán: Giới thiệu về các nguyên tắc cơ bản trong việc ghi chép và xử lý giao dịch tài chính.
• Kế toán tài chính: Học cách lập báo cáo tài chính, bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh.
• Kế toán quản trị: Tập trung vào việc phân tích và quản lý chi phí, lập ngân sách và hỗ trợ quyết định quản lý.
• Thuế và pháp luật kế toán: Cung cấp kiến thức về các quy định pháp lý, luật thuế và các tiêu chuẩn kế toán quốc gia và quốc tế.
• Kế toán chi phí: Học cách phân tích và kiểm soát các khoản chi phí trong doanh nghiệp.
• Kiểm toán: Môn học liên quan đến việc kiểm tra, đánh giá tính chính xác của báo cáo tài chính.
• Phân tích tài chính: Đánh giá và phân tích các chỉ số tài chính để hỗ trợ các quyết định quản lý và đầu tư.

Ngoài ra, sinh viên còn học các môn về sử dụng phần mềm kế toán, quản lý tài chính và các kỹ năng mềm như giao tiếp và làm việc nhóm.

Đối tượng kế toán là gì?

Đối tượng kế toán là những tài sản, nguồn vốn và các giao dịch tài chính trong một doanh nghiệp hoặc tổ chức mà kế toán phải theo dõi và ghi chép. Chúng bao gồm:

• Tài sản: Các vật chất và tài sản vô hình mà doanh nghiệp sở hữu, chẳng hạn như tiền mặt, đất đai, máy móc, quyền sở hữu trí tuệ, các khoản phải thu.
• Nguồn vốn: Các khoản tiền mà doanh nghiệp huy động để hoạt động, bao gồm vốn chủ sở hữu và nợ phải trả.
• Giao dịch tài chính: Các hoạt động liên quan đến việc trao đổi tiền tệ, mua bán hàng hóa, thanh toán chi phí, và các giao dịch khác ảnh hưởng đến tình hình tài chính của doanh nghiệp.

>> Tìm hiểu thêm: Phân loại đối tượng kế toán theo quy định

Chữ viết và chữ số sử dụng trong kế toán là gì?

Trong kế toán, chữ viết chủ yếu là các thuật ngữ chuyên ngành, các báo cáo tài chính, và ghi chú giải thích các giao dịch tài chính. Các chữ số là các con số được sử dụng để ghi nhận các giao dịch tài chính, chẳng hạn như giá trị của tài sản, chi phí, doanh thu, nợ phải trả và vốn chủ sở hữu.

Cả chữ viết và chữ số đều phải được ghi chép một cách chính xác, rõ ràng, và tuân thủ các quy định và chuẩn mực kế toán để đảm bảo tính minh bạch và chính xác trong báo cáo tài

Sản phẩm của kế toán là gì?

Sản phẩm của kế toán chủ yếu là các báo cáo tài chính và các bảng biểu tài chính. Những sản phẩm này giúp các nhà quản lý, cổ đông, nhà đầu tư và các cơ quan chức năng đánh giá tình hình tài chính của doanh nghiệp. Các sản phẩm bao gồm:

• Báo cáo kết quả kinh doanh: Thể hiện lợi nhuận hoặc lỗ của doanh nghiệp trong một kỳ báo cáo.
• Bảng cân đối kế toán: Cung cấp thông tin về tài sản, nguồn vốn và tình hình nợ của doanh nghiệp tại một thời điểm nhất định.
• Báo cáo lưu chuyển tiền tệ: Phân tích dòng tiền vào và ra của doanh nghiệp, giúp đánh giá khả năng thanh toán của công ty.
• Báo cáo thay đổi vốn chủ sở hữu: Cho thấy sự biến động trong vốn chủ sở hữu của công ty trong kỳ báo cáo.
• Các báo cáo chi tiết khác: Bao gồm báo cáo thuế, báo cáo chi phí, bảng cân đối chi tiết về tài sản và nợ, các báo cáo phân tích tài chính.

>> Tìm hiểu thêm: Cách phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp chi tiết

Kết luận

Kế toán là một phần không thể thiếu trong mỗi doanh nghiệp, giúp duy trì sự ổn định tài chính và đảm bảo các hoạt động kinh doanh diễn ra suôn sẻ. Những kiến thức về nhiệm vụ, vai trò, kỹ năng và công việc của kế toán là rất quan trọng đối với những ai đang làm trong ngành này hoặc có ý định theo đuổi nghề kế toán. Để công việc kế toán trở nên hiệu quả và tiết kiệm thời gian, việc sử dụng các công cụ hỗ trợ như phần mềm kế toán là rất cần thiết.

Dù ở bất kỳ vị trí nào, người làm kế toán cũng luôn cần nâng cao năng suất, cải thiện hiệu quả công việc của mình. Để giúp giải phóng nhân lực, giảm thiểu khối lượng công việc cho người làm kế toán, MISA đã phát triển phần mềm kế toán MISA AMIS với lợi ích vượt trội:

• Tự động hạch toán từ Hóa đơn, Bảng kê ngân hàng… tiết kiệm tối đa thời gian nhập liệu.
• Đầy đủ các phần hành công nợ, tiền lương, nghiệp vụ kho…
• Tự động tổng hợp báo cáo thuế, báo cáo tài chính, tự động đối chiếu phát hiện sai sót.
• Kết nối: Hệ thống quản trị nhân sự, bán hàng, Ngân hàng, Hóa đơn điện tử, Chữ ký số, Phần mềm bán hàng… tạo thành hệ sinh thái xử lý dữ liệu nhanh, tiện lợi.
• Truy cập làm việc và tạo báo cáo mọi lúc mọi nơi qua Internet

Tham khảo ngay phần mềm kế toán online MISA AMIS để quản lý công tác tài chính – kế toán hiệu quả hơn.