Gỡ rối “lùng bùng” về trí tuệ nhân tạo (AI): Hiểu nhanh, dùng ngay

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong các ngành công nghiệp và kinh doanh hiện đại. Dù AI xuất hiện dày đặc trên bảng tin và những cuộc bàn luận, không phải ai cũng thực sự hiểu về bản chất của công nghệ này.

Bài viết dưới đây sẽ cung cấp một cái nhìn tổng quan về trí tuệ nhân tạo (AI), giúp các nhà lãnh đạo doanh nghiệp hiểu một cách dễ dàng và nhanh chóng về các ứng dụng, lợi ích và tiềm năng của AI trong hoạt động và chiến lược phát triển doanh nghiệp, từ đó có thể áp dụng một cách hiệu quả.

Trí tuệ nhân tạo (AI) là gì?

Từ cuối thế kỷ 20 tới nay, loài người đã chứng kiến những cột mốc đáng nhớ về công nghệ lần lượt là internet, smartphone, điện toán đám mây và giờ đây là trí tuệ nhân tạo (AI).

Bắt đầu từ thập niên 40-50, mô hình mạng thần kinh nhân tạo đầu tiên được phát triển và nhà khoa học Alan Turing đặt ra câu hỏi nổi tiếng: “Máy móc có thể nghĩ không?”. Đến nay, con người đã thực sự xây dựng được trí tuệ cho máy móc thông qua những thuật toán.

Trong hơn 10 năm qua, công nghệ AI phát triển mạnh mẽ và dần được tích hợp một cách rộng rãi vào các khía cạnh đời sống của con người. Sự ra mắt của ChatGPT (OpenAI) năm 2022 đánh dấu khoảnh khắc AI chính thức tiếp cận hàng trăm triệu người người dùng toàn cầu, không còn là một công nghệ xa vời trong mắt đại chúng.

Trí tuệ nhân tạo (AI) hoạt động như thế nào?

Thuật toán học dữ liệu và phân tích dữ liệu trong AI đặc biệt là học sâu (Deep Learning), học máy (Machine Learning), và mạng nơ-ron nhân tạo (Artificial Neural Networks) được mô phỏng từ cách hoạt động của não người để tạo ra các thuật toán có khả năng học và đưa ra quyết định tự động.

Mỗi “nơ-ron” trong mạng nơ-ron AI tương tự như một tế bào thần kinh, với nhiệm vụ tiếp nhận tín hiệu đầu vào, xử lý thông tin, và truyền tín hiệu ra ngoài.

Trong học máy, AI sẽ học từ dữ liệu bằng cách tìm kiếm các mẫu và quy luật ẩn trong dữ liệu. Điều này giống như việc não bộ con người xử lý thông tin qua nhiều tầng (ví dụ: từ việc nhận diện hình ảnh đến hiểu nghĩa của một đối tượng trong môi trường xung quanh).

Ví dụ dễ hiểu như cách trẻ em học ngôn ngữ qua việc nghe và tiếp xúc với các câu nói, sau đó tự tìm ra các mẫu và quy tắc ngữ pháp trong ngữ cảnh sử dụng.

Tương tự như việc con người học hỏi và rút ra kinh nghiệm từ quá trình thử và sai, AI cũng điều chỉnh các tham số trong thuật toán để tối ưu hóa kết quả dựa trên dữ liệu huấn luyện.

Có những loại trí tuệ nhân tạo (AI) nào?

Hiện nay, có 2 loại AI cơ bản:

• AI hẹp (Narrow AI): Là loại AI được thiết kế để thực hiện một công việc cụ thể, ví dụ như trợ lý ảo Siri, Google Assistant, hoặc AI trong ô tô tự lái.

• AI tổng quát (General AI): Loại AI này có thể thực hiện nhiều công việc như con người, nhưng hiện nay chưa được phát triển hoàn chỉnh.

AI tổng quát sẽ được dự đoán sẽ được ra mắt trong tương lai gần. Các AI trên thị trường hiện nay đều là AI hẹp và có thể phân loại theo nhiệm vụ thành 7 loại:

1. AI nhận diện hình ảnh

Được sử dụng để nhận diện và phân loại các đối tượng trong hình ảnh hoặc video. Nó có thể nhận diện khuôn mặt, nhận diện sản phẩm, hoặc phân tích dữ liệu hình ảnh từ các nguồn khác.

Ứng dụng:

• Nhận diện khuôn mặt trong hệ thống an ninh.
• AI trong y tế để phân tích hình ảnh X-quang hoặc MRI.
• Ứng dụng trong ô tô tự lái để nhận diện biển báo giao thông và vật cản.

2. AI nhận diện giọng nói

Giúp máy tính nhận diện và hiểu được âm thanh hoặc giọng nói của con người. Nó có thể chuyển lời nói thành văn bản hoặc thực hiện các tác vụ dựa trên lệnh thoại.

Ứng dụng:

• Trợ lý ảo Siri, Google Assistant, Alexa.
• Hệ thống nhận diện giọng nói trong điện thoại di động.
• Dịch thuật tự động qua giọng nói.

3. AI xử lý ngôn ngữ tự nhiên

Giúp máy tính hiểu và xử lý ngôn ngữ con người. Nó có thể phân tích văn bản, trả lời câu hỏi, dịch ngôn ngữ, hoặc tạo văn bản tự động.

Ứng dụng:

• Chatbots (như ChatGPT, trợ lý ảo).
• Dịch tự động (Google Translate).
• Phân tích cảm xúc trong các bình luận trên mạng xã hội.

4. AI học máy (Machine Learning)

AI học máy có thể sử dụng các thuật toán để tìm kiếm mẫu trong dữ liệu và đưa ra quyết định hoặc dự đoán.

Ứng dụng:

• Dự đoán giá cổ phiếu, xác suất khách hàng mua hàng.
• Phân loại thư rác trong email.
• AI trong các dịch vụ gợi ý như Netflix, YouTube.

5. AI trong hệ thống gợi ý (Recommendation Systems)

Được sử dụng để đưa ra các gợi ý sản phẩm, video, nhạc, hoặc dịch vụ dựa trên hành vi người dùng hoặc dữ liệu lịch sử.

Ứng dụng:

• Gợi ý video trên YouTube.
• Gợi ý sản phẩm trên Amazon hoặc Shopee.
• Gợi ý playlist nhạc trên Spotify.

6. AI tự động hóa quy trình (Robotic Process Automation – RPA)

Giúp tự động hóa các công việc văn phòng, xử lý dữ liệu mà trước đây phải làm thủ công. Nó thường được sử dụng trong các doanh nghiệp để giảm thiểu công việc lặp lại và tiết kiệm thời gian.

Ứng dụng:

• Tự động hóa các tác vụ trong hệ thống quản trị như MISA AMIS, quản lý tài chính.
• Tự động hóa quy trình kiểm tra và phê duyệt trong các công ty.

7. AI trong ô tô tự lái (Autonomous Vehicles AI)

Có khả năng nhận diện môi trường xung quanh, giúp xe điều hướng mà không cần sự can thiệp của con người. Nó sử dụng các cảm biến và camera để phân tích dữ liệu và ra quyết định điều khiển xe.

Ứng dụng: Xe tự lái của Tesla, Google Waymo, Uber.

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang thay đổi lĩnh vực nào mạnh mẽ nhất?

Điều này được thể hiện rõ rệt qua một số thống kê:

• 89% doanh nghiệp Việt Nam đã tích hợp AI vào chiến lược tiếp thị (theo Embracing AI in Vietnam).
• 94% tổ chức tài chính tại Việt Nam hào hứng với tiềm năng của AI, với ví dụ như TPBank áp dụng công nghệ nhận diện khuôn mặt để tăng cường bảo mật, giảm 30% thời gian xử lý giao dịch (theo AI in Banking in Vietnam).
• Các công ty như Samsung, có trung tâm R&D tại Hà Nội, sử dụng AI để cải thiện hiệu suất sản xuất, giảm thời gian chết máy.
• AI giúp dự đoán lưu lượng giao thông và tối ưu hóa lộ trình, với các dự án thí điểm tại Hà Nội và TP.HCM (theo Vietnam Intelligent Transportation Systems), cải thiện hiệu quả logistics, đặc biệt trong vận chuyển hàng hóa.
• Các dự án như OneAI của VMED giúp dự đoán nguy cơ bệnh mãn tính dựa trên lịch sử y tế, trong khi các bệnh viện sử dụng AI để phát hiện sớm ung thư phổi qua X-quang.

Doanh nghiệp có thể ứng dụng AI bằng những cách nào?

AI rõ ràng đang trở thành công cụ quan trọng giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu quả hoạt động. Tuy nhiên, việc áp dụng AI sao cho phù hợp và hiệu quả không phải là điều đơn giản. Vậy doanh nghiệp có thể ứng dụng AI bằng những cách nào để tối ưu hóa quy trình và gia tăng giá trị?

Các tập đoàn, doanh nghiệp lớn có nguồn lực tài chính lớn mạnh và đội ngũ chuyên môn cao có thể chọn xây dựng hệ thống AI chuyên biệt để nắm quyền kiểm soát tuyệt đối và “may đo” vừa khít với đặc thù của tổ chức.

Đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa, phương áp tích hợp giải pháp AI từ nhà cung cấp vào quy trình vận hành và sử dụng các công cụ AI trả phí cho các nghiệp vụ công việc hàng ngày sẽ là lựa chọn tối ưu về chi phí nhưng vẫn đem lại hiệu quả cao trong cải thiện năng suất.

Hiện nay, ngay tại Việt Nam cũng đã có hệ thống quản trị MISA AMIS tích hợp trợ lý ảo tự động hoá công việc mang tên AVA. Đây là sản phẩm Make in Vietnam được phát triển bởi công ty cổ phần MISA – đơn vị đã có hơn 30 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực công nghệ.

Dùng thử đầy đủ tính năng

Song song với tích hợp công nghệ AI vào quy trình vận hành, việc thúc đẩy nhân sự sử dụng những công cụ AI trả phí cho các nghiệp vụ công việc hàng ngày cũng vô cùng quan trọng.

Việc thành thạo những công cụ này sẽ giúp hiệu suất làm việc nói chung của nhân sự được cải thiện một cách rõ rệt. 5 nhân sự biết sử dụng AI thông minh có thể đem lại kết quả tương đương với thậm chí 50 người làm việc theo kiểu thủ công.

Nếu gặp khó khăn trong việc tìm kiếm công cụ AI phù hợp cho nghiệp vụ mong muốn, mời anh/chị tham khảo cách tra cứu AI cực hữu ích trong video dưới đây:

Tổng kết về trí tuệ nhân tạo (AI)

Trí tuệ nhân tạo (AI) không còn là khái niệm viễn tưởng mà đang dần trở thành một phần thiết yếu trong hoạt động của doanh nghiệp hiện đại. Từ việc tự động hóa các quy trình lặp lại, nâng cao hiệu quả kinh doanh, đến hỗ trợ ra quyết định nhanh và chính xác hơn – AI đang mở ra những cơ hội đột phá chưa từng có.

Việc hiểu đúng, tiếp cận đúng và áp dụng AI một cách linh hoạt sẽ giúp các doanh nghiệp Việt Nam không chỉ bắt kịp xu thế, mà còn tạo dựng lợi thế cạnh tranh vững chắc trong kỷ nguyên số. Đây là thời điểm vàng để các nhà lãnh đạo hành động, đưa trí tuệ nhân tạo (AI) trở thành một phần trong chiến lược phát triển dài hạn của tổ chức.