Trong ngành bán lẻ, việc phát triển các chuỗi cửa hàng bán lẻ và quản lý chuỗi bán lẻ hiệu quả là chìa khóa tăng trưởng bền vững, tối ưu vận hành, nâng cao trải nghiệm khách hàng và thúc đẩy doanh thu trong kỷ nguyên số. Qua bài viết MISA AMIS tổng hợp vào những bí quyết quản lý chuỗi bán lẻ hiệu quả nhất, giúp doanh nghiệp tối ưu vận hành, nâng cao trải nghiệm khách hàng và bứt phá doanh thu.
1. Định nghĩa chuỗi bán lẻ
Chuỗi bán lẻ, hay chuỗi cửa hàng bán lẻ (Retail Chain), là một hình thức kinh doanh trong đó một doanh nghiệp hoặc một thương hiệu sở hữu và vận hành nhiều cửa hàng bán lẻ, thường có sự đồng nhất về tên thương hiệu, sản phẩm/dịch vụ, thiết kế cửa hàng, quy trình vận hành và trải nghiệm khách hàng…
Hình thức kinh doanh này tập trung vào việc nhân rộng quy mô, tối ưu hóa chi phí và tăng độ phủ thương hiệu trên thị trường.
2. Các mô hình chuỗi bán lẻ phổ biến
Để lựa chọn mô hình chuỗi bán lẻ phù hợp, doanh nghiệp cần hiểu rõ các mô hình phổ biến và ưu nhược điểm của từng loại. Dưới đây là một số mô hình chuỗi bán lẻ phổ biến.
2.1. Chuỗi cửa hàng tự sở hữu (Company-owned chain)
Doanh nghiệp tự đầu tư và quản lý toàn bộ các cửa hàng:
- Ưu điểm: Kiểm soát chặt chẽ chất lượng, hình ảnh thương hiệu và lợi nhuận.
- Nhược điểm: Đòi hỏi vốn đầu tư lớn, quản lý phức tạp khi mở rộng quy mô.
- Một số ví dụ: Thế giới di động, Bách hóa xanh…
2.2. Chuỗi cửa hàng nhượng quyền (Franchise chain)
Doanh nghiệp nhượng quyền thương hiệu và quy trình vận hành cho bên nhận nhượng quyền.
- Ưu điểm: Mở rộng nhanh chóng với vốn đầu tư ít hơn, tận dụng nguồn lực và kinh nghiệm của đối tác nhận quyền.
- Nhược điểm: Khó kiểm soát chất lượng đồng đều, phụ thuộc vào đối tác nhận quyền.
- Phù hợp với doanh nghiệp muốn mở rộng nhanh nhưng không muốn đầu tư toàn bộ vốn; muốn tận dụng nguồn lực tài chính, nhân sự và kinh nghiệm vận hành của đối tác nhận quyền. Mô hình này thích hợp cho các lĩnh vực như cửa hàng tiện lợi, đồ ăn nhanh, cà phê, dịch vụ chăm sóc sức khỏe với các doanh nghiệp franchise điển hình là Circle K, Ministop, Highlands Coffee…
2.3. Chuỗi cửa hàng hỗn hợp (Hybrid Chain)
Mô hình kết hợp cả cửa hàng tự sở hữu và cửa hàng nhượng quyền.
- Ưu điểm: Linh hoạt trong mở rộng, cân bằng giữa kiểm soát và tốc độ phát triển.
- Nhược điểm: Quản lý phức tạp hơn do có nhiều mô hình vận hành khác nhau.
- Phù hợp với doanh nghiệp muốn cân bằng giữa kiểm soát chất lượng và tốc độ mở rộng, có khả năng quản lý nhiều hệ thống vận hành khác nhau, phù hợp cho các thương hiệu lớn trong lĩnh vực thời trang, nhà hàng, bán lẻ đa ngành.
3. Cách xây dựng và quản lý một chuỗi bán lẻ hiệu quả
Để xây dựng và quản lý một chuỗi bán lẻ vận hành trơn tru và hiệu quả, cần xây dựng cấu trúc vững chắc, bao gồm các yếu tố then chốt sau:
3.1. Thứ nhất, chuẩn hóa quy trình vận hành
Để đảm bảo sự đồng nhất về chất lượng sản phẩm, dịch vụ và trải nghiệm khách hàng trên toàn chuỗi, chuẩn hóa quy trình vận hành là điều mà doanh nghiệp cần phải làm. Chuẩn hóa quy trình từ nhập hàng, trưng bày, bán hàng, thanh toán đến chăm sóc khách hàng, quản lý kho và vệ sinh cửa hàng… Nhờ đó, doanh nghiệp có thể giảm thiểu sai sót, nâng cao năng suất, đồng thời dễ dàng đào tạo nhân viên mới và kiểm soát chất lượng hiệu quả.
3.2. Thứ hai, tuyển dụng nhân viên chuyên nghiệp và đáng tin cậy
Nhân viên đóng vai trò quan trọng, là bộ mặt thương hiệu và trực tiếp quyết định trải nghiệm mua sắm của khách hàng. Vì vậy, doanh nghiệp cần tuyển dụng những người có thái độ phục vụ tốt, kỹ năng giao tiếp, bán hàng chuyên nghiệp, trung thực và gắn bó lâu dài. Để đạt được điều đó, cần xây dựng quy trình tuyển dụng chặt chẽ, chương trình đào tạo bài bản, chính sách đãi ngộ hấp dẫn và môi trường làm việc tích cực, giúp nhân viên phát triển và cống hiến lâu dài.
3.3. Thứ ba, tăng kết nối giữa các chi nhánh bán hàng
Để duy trì sự kết nối chặt chẽ giữa các chi nhánh và trụ sở chính, doanh nghiệp cần đảm bảo thông tin được truyền đạt thông suốt. Việc ứng dụng công nghệ giúp tối ưu hóa quy trình liên lạc, trong khi các buổi họp giao ban định kỳ và kênh giao tiếp nội bộ hiệu quả sẽ tăng cường sự phối hợp, hạn chế sai sót và nâng cao hiệu suất vận hành.
3.4. Thứ tư, lưu trữ dữ liệu trên cùng nền tảng
Dữ liệu là tài sản vô giá, giúp doanh nghiệp hiểu rõ khách hàng, tối ưu vận hành và đưa ra quyết định dựa trên thông tin. Do đó, sử dụng hệ thống quản lý tập trung như ERP, CRM hay phần mềm bán hàng sẽ giúp lưu trữ và quản lý hiệu quả thông tin về khách hàng, sản phẩm, bán hàng, tồn kho và tài chính, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững.
3.5. Thứ năm, tự động hóa quản lý hàng tồn kho
Quản lý tồn kho hiệu quả giúp doanh nghiệp giảm thiểu thất thoát, tối ưu nguồn hàng và tiết kiệm chi phí. Bằng cách sử dụng phần mềm quản lý kho kết hợp công nghệ mã vạch, RFID và AI, doanh nghiệp có thể tự động hóa quy trình nhập, xuất, kiểm kê và dự báo nhu cầu, đảm bảo cung ứng hàng hóa kịp thời và chính xác.
3.6. Thứ sáu, thường xuyên đánh giá hiệu quả cửa hàng bán lẻ
Doanh nghiệp cần theo dõi hiệu quả hoạt động của từng cửa hàng để kịp thời nhận diện điểm mạnh, điểm yếu và đưa ra giải pháp cải thiện. Các chỉ số quan trọng như doanh thu, lợi nhuận, số lượng khách hàng, tỷ lệ chuyển đổi, chi phí vận hành và mức độ hài lòng của khách hàng giúp đánh giá chính xác tình hình kinh doanh. Việc áp dụng phần mềm quản lý bán hàng, báo cáo doanh thu, khảo sát khách hàng và đánh giá nhân viên sẽ hỗ trợ doanh nghiệp trong quá trình phân tích và tối ưu hiệu suất hoạt động.
3.7. Thứ bảy, số hóa toàn bộ hoạt động quản trị bằng phần mềm chuyên biệt
Ứng dụng phần mềm quản lý chuỗi cửa hàng chuyên biệt là giải pháp toàn diện nhằm tích hợp và tự động hóa mọi hoạt động từ quản lý bán hàng, tồn kho, khách hàng, nhân viên, đến báo cáo, phân tích và ra quyết định. Đồng thời, chúng cũng hỗ trợ doanh nghiệp trong công tác quản lý, tiết kiệm thời gian và chi phí, đưa ra quyết định chính xác dựa trên dữ liệu, nâng cao năng lực cạnh tranh.
Nền tảng quản trị toàn diện MISA AMIS là giải pháp quản trị tối ưu được hàng nghìn doanh nghiệp bán buôn, bán lẻ lựa chọn. Bộ giải pháp tích hợp hơn 40+ phần mềm từ Tài chính – Kế toán, Bán hàng, Nhân sự đến Quy trình công việc liên kết chặt chẽ. Từ đó, doanh nghiệp dễ dàng quản lý hàng hóa, doanh thu, chi phí và vận hành nội bộ liền mạch:
4. Những vấn đề thường gặp trong quản lý chuỗi cửa hàng
Trên thực tế, việc quản lý chuỗi cửa hàng bán lẻ không hề dễ dàng, doanh nghiệp thường gặp phải một số vấn đề phổ biến sau:
- Khó khăn trong việc duy trì sự đồng nhất: Đảm bảo chất lượng sản phẩm, dịch vụ và trải nghiệm khách hàng đồng đều trên toàn chuỗi là thách thức lớn.
- Quản lý nhân sự phức tạp: Tuyển dụng, đào tạo, quản lý và giữ chân nhân viên ở nhiều chi nhánh là bài toán khó.
- Kiểm soát tồn kho và logistics: Đảm bảo hàng hóa luôn có sẵn đúng lúc đúng nơi, tránh tồn kho quá mức hoặc thiếu hụt.
- Quản lý dữ liệu phân tán: Thu thập, tổng hợp và phân tích dữ liệu từ nhiều chi nhánh để có cái nhìn tổng quan và đưa ra quyết định chính xác.
- Cạnh tranh và áp lực lợi nhuận: Thị trường cạnh tranh gay gắt, chi phí vận hành tăng cao gây áp lực lên lợi nhuận.
5. Thực trạng kinh doanh chuỗi cửa hàng tại Việt Nam: Thách thức & cơ hội trong bối cảnh kinh tế số
Ngành bán lẻ Việt Nam đang trên đà tăng trưởng mạnh mẽ, đặc biệt là phân khúc chuỗi cửa hàng. Theo báo cáo của Vietnam Report, 2024, doanh thu bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng duy trì đà tăng trưởng dương, cho thấy tiềm năng lớn của thị trường.
Bối cảnh kinh tế số mở ra những cơ hội lớn cho các chuỗi bán lẻ biết nắm bắt cơ hội và thích ứng kịp thời. Thị trường tiềm năng nhờ dân số trẻ, thu nhập ngày càng tăng và mức sống được nâng cao, tạo ra một hệ sinh thái tiêu dùng rộng lớn. Bên cạnh đó, công nghệ số đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa quy trình, quản lý dữ liệu khách hàng, cá nhân hóa trải nghiệm và mở rộng kênh bán hàng trực tuyến.
Tuy nhiên, các doanh nghiệp chuỗi bán lẻ cũng đối diện với nhiều thách thức trong bối cảnh kinh tế số. Thị trường bán lẻ ngày càng trở nên khốc liệt khi nhiều chuỗi bán lẻ trong nước và quốc tế xuất hiện. Thương mại điện tử bùng nổ, tạo ra áp lực cạnh tranh lớn. Bên cạnh đó, hành vi mua sắm của người tiêu dùng cũng thay đổi đáng kể khi họ có nhiều lựa chọn hơn và ngày càng đòi hỏi trải nghiệm tiện lợi, cá nhân hóa hơn.
6. Top 10 chuỗi bán lẻ hàng đầu tại Việt Nam (tham khảo)
Để học hỏi kinh nghiệm từ những người dẫn đầu, bạn có thể tham khảo danh sách Top 10 chuỗi bán lẻ hàng đầu tại Việt Nam:
- Thế giới di động/điện máy xanh
- Bách hóa xanh
- Winmart/WinMart
- Co.opmart/Co.opXtra
- Big C/GO!/Top Market; Lotte Mart
- AEON Mall/AEON Supermarket
- Circle K/Ministop/GS25
- Pharmacity/Long; Châu/An Khang
- Con Cưng/Bibomart…
7. Tạm kết
Quản lý chuỗi bán lẻ hiệu quả là một hành trình liên tục đòi hỏi sự đầu tư về chiến lược, vận hành, công nghệ và con người. Bằng cách nắm vững các bí quyết quản lý then chốt, ứng dụng công nghệ và không ngừng đổi mới, doanh nghiệp chuỗi bán lẻ Việt Nam hoàn toàn có thể vượt qua thách thức, tận dụng cơ hội và vươn lên dẫn đầu thị trường. MISA AMIS hy vọng bài viết này đã cung cấp những thông tin hữu ích và thiết thực cho hành trình phát triển chuỗi bán lẻ của bạn.