Năng lực số là gì? Tầm quan trọng trong doanh nghiệp thời đại số

Năng lực số ngày càng quan trọng khi công nghệ thâm nhập sâu vào mọi mặt của cuộc sống. Trước sự thay đổi nhanh chóng của công nghệ, doanh nghiệp cần đánh giá và phát triển các khả năng số để thích ứng và tăng trưởng. Qua bài viết MISA AMIS giúp bạn hiểu rõ năng lực số là gì, tầm quan trọng của nó đối với doanh nghiệp và cách thức xây dựng hiệu quả.

1. Hiểu về năng lực số

1.1. Năng lực số là gì?

Năng lực số là khả năng sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông (ICT) để đạt được các mục tiêu cá nhân và nghề nghiệp, đồng thời tạo ra giá trị cho xã hội.

Năm 2018, UNESCO đưa ra định nghĩa năng lực số là khả năng truy cập, quản lý, hiểu, kết hợp, giao tiếp, đánh giá và sáng tạo thông tin một cách an toàn và phù hợp thông qua công nghệ số. Năng lực số bao gồm khả năng sử dụng máy tính, công nghệ thông tin, thông tin và truyền thông.

1.2.Phân loại khung năng lực số

Khung năng lực số được thiết kế nhằm đánh giá và phát triển cho cán bộ, nhân viên, giúp xác định những kỹ năng cơ bản cần thiết để làm việc hiệu quả trong môi trường số của doanh nghiệp. Dựa trên đó, các cơ quan, đơn vị có thể xây dựng kế hoạch đào tạo phù hợp, phổ cập kiến thức nền tảng về năng lực số cho toàn bộ nhân viên.

1.3. Các nhóm năng lực số chính phổ biến

Trong bối cảnh chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ, năng lực số đã trở thành yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp tồn tại và phát triển. Không chỉ dừng lại ở việc sử dụng thành thạo các công cụ công nghệ, năng lực còn bao gồm một loạt các kỹ năng, kiến thức và thái độ cần thiết để khai thác tối đa tiềm năng của công nghệ số. Vậy, những nhóm năng lực số nào đang đóng vai trò quan trọng trong sự thành công của doanh nghiệp?

• Vận hành thiết bị và phần mềm: Khả năng sử dụng thành thạo các thiết bị số như máy tính, điện thoại thông minh, máy tính bảng và các phần mềm cơ bản như hệ điều hành, trình duyệt web, phần mềm văn phòng.
• Năng lực thông tin và dữ liệu: Khả năng tìm kiếm, truy cập, đánh giá và quản lý thông tin trong môi trường số. Bao gồm việc xác định nhu cầu thông tin, đánh giá độ chính xác và tin cậy của nguồn thông tin.
• Giao tiếp và hợp tác trong môi trường số: Khả năng giao tiếp hiệu quả qua các kênh trực tuyến như email, mạng xã hội, và ứng dụng nhắn tin.
• An ninh và an toàn trên không gian mạng: Khả năng bảo vệ thiết bị, dữ liệu cá nhân và quyền riêng tư trong môi trường số.

 2. Tầm quan trọng của năng lực số đối với doanh nghiệp

Trong kỷ nguyên số, năng lực số không còn là một lợi thế cạnh tranh mà đã trở thành yếu tố sống còn của doanh nghiệp. Không chỉ giúp doanh nghiệp tồn tại mà còn tạo đà để phát triển và bứt phá trong bối cảnh thị trường đầy biến động. Vậy, cụ thể thì năng lực số mang lại những lợi ích gì cho doanh nghiệp?

• Nâng cao hiệu quả hoạt động:
• • Tối ưu hóa quy trình: Ứng dụng công nghệ số giúp tự động hóa các tác vụ, giảm thiểu sai sót và tăng tốc độ xử lý công việc. Ví dụ: sử dụng phần mềm quản lý doanh nghiệp (ERP), hệ thống quản lý quan hệ khách hàng (CRM)…
  • Giảm chi phí: Số hóa quy trình giúp tiết kiệm chi phí vận hành, quản lý và nhân sự. Ví dụ: sử dụng hóa đơn điện tử, quản lý tài liệu trực tuyến…
  • Tăng năng suất: Nhân viên có thể làm việc hiệu quả hơn nhờ sử dụng các công cụ và nền tảng số hỗ trợ. Ví dụ: sử dụng các ứng dụng làm việc nhóm, quản lý dự án…

Cải thiện trải nghiệm khách hàng:

• • Cá nhân hóa dịch vụ: Doanh nghiệp có thể thu thập và phân tích dữ liệu khách hàng để cung cấp các sản phẩm, dịch vụ phù hợp với nhu cầu từng cá nhân. Ví dụ: sử dụng hệ thống gợi ý sản phẩm, email marketing cá nhân hóa…
  • Tương tác đa kênh: Khách hàng có thể dễ dàng liên hệ và tương tác với doanh nghiệp thông qua nhiều kênh khác nhau (website, mạng xã hội, email, chatbot…).
  • Đáp ứng nhanh chóng: Doanh nghiệp có thể giải đáp thắc mắc và hỗ trợ khách hàng kịp thời nhờ các công cụ giao tiếp trực tuyến.

Tăng cường khả năng cạnh tranh:

• • Đổi mới sản phẩm, dịch vụ: Ứng dụng công nghệ mới (AI, Big Data, IoT…) giúp doanh nghiệp phát triển các sản phẩm, dịch vụ thông minh và khác biệt.
  • Tạo lợi thế cạnh tranh: Doanh nghiệp có năng lực số tốt hơn sẽ có khả năng thích ứng nhanh chóng với thị trường, đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu và tối ưu hóa hoạt động.

3. Các yếu tố chính của một năng lực số hiệu quả

Để xây dựng một năng lực số hiệu quả cho doanh nghiệp, có nhiều yếu tố cần được xem xét và chú trọng. Dưới đây là những yếu tố chính đóng vai trò quan trọng trong việc định hình và phát triển của một tổ chức:

4. Thách thức và giải pháp trong quá trình xây dựng năng lực số tại Việt Nam

Việc xây dựng năng lực số cho doanh nghiệp tại Việt Nam cũng đi kèm với không ít thách thức. Từ những hạn chế về nguồn lực, hạ tầng cho đến những rào cản về nhận thức và văn hóa, doanh nghiệp cần đối mặt và vượt qua hàng loạt khó khăn để có thể chuyển mình thành công trong môi trường số.

Dùng thử và khám phá sức mạnh phần mềm MISA AMIS được phát triển bởi MISA JSC với 30 năm kinh nghiệm tại đây:

5. Thực trạng chuyển đổi số và nhu cầu tăng cao về năng lực số

5.1. Thực trạng chuyển đổi số tại Việt Nam

Chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trên khắp Việt Nam, đặc biệt là trong các lĩnh vực then chốt như kinh tế, giáo dục, y tế và hành chính công. Trong khối doanh nghiệp, ngày càng nhiều đơn vị tiên phong ứng dụng công nghệ số, từ các phần mềm quản lý ERP, CRM cho đến thương mại điện tử và tự động hóa quy trình. Tuy nhiên, các doanh nghiệp vừa và nhỏ vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức trong quá trình chuyển đổi này, chủ yếu do hạn chế về nguồn lực và hạ tầng.

Về phía Chính phủ, chương trình ‘Chuyển đổi số quốc gia’ đang được đẩy mạnh, hướng tới mục tiêu số hóa dịch vụ công, tạo điều kiện tối đa cho người dân và doanh nghiệp tiếp cận công nghệ. Trong khi đó, người dân Việt Nam cũng ngày càng thể hiện rõ xu hướng tiêu dùng số thông qua sự phát triển vượt bậc của thương mại điện tử, thanh toán không tiền mặt và các dịch vụ trực tuyến. Mặc dù vậy, một bộ phận người dân vẫn còn hạn chế về kỹ năng sử dụng công nghệ và nhận thức về bảo mật thông tin, đặt ra những bài toán cần giải quyết trong hành trình chuyển đổi số toàn diện của quốc gia.

5.2. Nhu cầu tăng cao về năng lực số

Trong bối cảnh chuyển đổi số bùng nổ, năng lực số đã trở thành yếu tố then chốt để đảm bảo khả năng thích ứng và phát triển của cả cá nhân lẫn doanh nghiệp. Trong đó, các nhu cầu cấp thiết bao gồm kỹ năng bảo mật thông tin, giúp bảo vệ dữ liệu cá nhân và doanh nghiệp, đồng thời chủ động nhận diện và phòng tránh các nguy cơ an ninh mạng.

Bên cạnh đó, kỹ năng phân tích dữ liệu trở nên vô cùng quan trọng để khai thác và ứng dụng hiệu quả dữ liệu, hỗ trợ đưa ra các quyết định sáng suốt trong công việc và kinh doanh. Cuối cùng, tư duy đổi mới và sáng tạo là động lực để tận dụng các công nghệ tiên tiến như AI, Big Data, IoT, mở ra những hướng đi đột phá trong hoạt động kinh doanh và quản lý.

6. Kết luận

Trong kỷ nguyên số hóa, năng lực số không chỉ là một xu hướng mà là yếu tố sống còn đối với mọi doanh nghiệp. Bài viết đã làm rõ định nghĩa năng lực số, nhấn mạnh tầm quan trọng then chốt của nó trong việc nâng cao hiệu quả hoạt động, cải thiện trải nghiệm khách hàng và tăng cường sức cạnh tranh.

Để xây dựng năng lực số hiệu quả, doanh nghiệp cần có lộ trình bài bản, chú trọng đầu tư vào đào tạo, ứng dụng công nghệ, và liên tục đo lường, cải tiến. Dù còn nhiều thách thức trên hành trình chuyển đổi số tại Việt Nam, việc chủ động xây dựng và phát triển năng lực số sẽ là bước đi chiến lược giúp doanh nghiệp vững vàng thích ứng, bứt phá vươn lên và gặt hái thành công trong thời đại số đầy tiềm năng và biến động này.